وام ۵۰ ساله ترامپ؛ نجات‌بخش بازار مسکن یا دام بدهی برای جوانان

وام مسکن ۵۰ ساله ترامپ؛ راه‌حل جادویی برای جوانان یا تله بدهی عمیق

در بحبوحه بحران affordability (قدرت خرید) مسکن در آمریکا، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور این کشور، با انتشار پستی در شبکه اجتماعی «تروث سوشال»، پیشنهادی جنجالی را مطرح کرد: معرفی وام مسکن ۵۰ ساله با هدف تشویق جوانان به خرید خانه.

این پیشنهاد بلافاصله بحث ملی گسترده‌ای را در میان سیاست‌گذاران، کارشناسان اقتصادی و افکار عمومی به راه انداخت.

اصل ماجرا: چرا وام ۵۰ ساله

هدف از این طرح، کاهش چشمگیر مبلغ اقساط ماهانه و در نتیجه، قابل دسترس‌تر کردن خرید خانه برای نسل جوان است.

برای مثال، طبق محاسبات «بانک فانی‌مِی»، برای یک خانه ۳۰۰ هزار دلاری (با پیش‌پرداخت ۵ درصد و بهره ۵ درصد)، مبلغ قسط ماهانه به این صورت تغییر می‌کند:

وام ۱۵ ساله: ۲۲۵۴ دلار

وام ۳۰ ساله (رایج): ۱۵۳۰ دلار

وام ۵۰ ساله (پیشنهادی): ۱۲۹۴ دلار

این کاهش قسط در حالی مطرح می‌شود که طبق آخرین داده‌ها (از Redfin)، خانوارهای آمریکایی به طور متوسط ۳۹ درصد از درآمد خود را صرف بازپرداخت وام مسکن می‌کنند و برای خرید یک خانه با قیمت متوسط، به درآمد سالانه ۱۱۲ هزار دلاری نیاز است (حدود ۲۵ هزار دلار بیشتر از درآمد متوسط خانوارها).

واکنش فوری دولت: ما هم در حال بررسی هستیم

این پیشنهاد به سرعت با واکنش رسمی آژانس مسکن فدرال آمریکا (FHA) مواجه شد. بیل پولت، مدیر این آژانس، در شبکه اجتماعی «ایکس» اعلام کرد:

«این آژانس در حال حاضر در حال بررسی و طراحی برنامه‌های جدید مسکن است تا پاسخگوی نیازهای مختلف جامعه، به‌ویژه جوانان باشد.»

پولت تاکید کرد که هدف آن‌ها یافتن راهکارهای اقتصادی پایدار برای آسان‌تر کردن دسترسی به مسکن است و در هفته‌های آینده جزئیات بیشتری از این طرح‌ها (که ممکن است مشابه یا متفاوت از ایده ترامپ باشند) منتشر خواهد شد.

جنگ کارشناسان: فرصت یا تله

این ایده، کارشناسان و فعالان بازار را به دو گروه تقسیم کرده است:

موافقان (صنعت املاک): برخی مانند کاز نجاتیان، مدیرعامل شرکت «اوپن دُر»، از این ایده تمجید کرده و معتقدند کاهش فشار مالی اولیه می‌تواند تحرکی تازه به بازار داده و میزان مالکیت خانه در نسل جوان را افزایش دهد.

مخالفان (منتقدان مالی): منتقدان می‌گویند این طرح بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد. نگرانی اصلی آن‌ها این است که طولانی شدن دوره بازپرداخت، منجر به افزایش شدید مجموع نرخ بهره پرداختی توسط وام‌گیرنده می‌شود.

شکاف در حزب جمهوری‌خواه؛ انتقاد از درون

جالب توجه است که برخی از جمهوری‌خواهان کنگره نیز با این پیشنهاد مخالفت کرده‌اند. مارجوری تیلور گرین، نماینده مجلس، در شبکه‌های اجتماعی نوشت که این طرح فقط «افراد بیشتری را بدهکار می‌کند»، زیرا در نهایت آن‌ها مبلغ بسیار بیشتری را در طول عمر ۵۰ ساله وام پرداخت خواهند کرد.

در مجموع، صرف نظر از سرنوشت این پیشنهاد، ترامپ موفق شده است چالش جدی دسترسی جوانان به مسکن را بار دیگر به کانون توجهات سیاسی و رسانه‌ای بازگرداند.