دکتر «پیمان سرحدی» مخترع ایرانی در شهر زوریخ کشور سوئیس؛ دستگاه‌های «ای.تی.ام» و پول‌شمار با قابلیت ضدعفونی و ویروس‌کشی کرونا را اختراع کرد

کافه دانش: دکتر «پیمان سرحدی» مخترع ایرانی در شهر زوریخ سوئیس، موفق به اختراع «دستگاه‌های «ای.تی.ام» ATM و پول‌شمار با قابلیت ضدعفونی و ویروس‌کشی کرونا در اسکانس‌ها و سکه با استفاده از اشعه UV» شده است.

سه نمونه اولیه از این دستگاه، توسط دکتر «پیمان سرحدی» مخترع ایرانی طراحی و ساخته شده است و طراحی صنعتی این دستگاه‌ها با قابلیت این‌که افراد بتوانند اسکانس‌های خود را وارد دستگاه نموده و ضدعفونی کنند؛ نیز انجام شده است. برخی شرکت‌های اروپایی در حال مذاکره با سرحدی جهت تولید انبوه این دستگاه‌ها در کشورهای سوئیس و آلمان هستند.

این دستگاه‌ها با استفاده از اشعه ماوراء‌ بنفش جزء، که پرتوهای غیریونساز می‌باشد و به‌دلیل خاصیت قطع انتقال عفونت از هوا، در کنترل فیزیکی میکروارگانیسم‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ ساخته شده است. اثر میکروب‌کشی اشعه ماوراء بنفش، به مدت زمان در معرض‌بودن، دوز اشعه و همچنین مسافت بستگی دارد؛ برخی آندوسپورهای باکتریایی در برابر تابش اشعه ماوراء بنفش مقاوم هستند و علت آن موادی است که در پوشش اسپور آنها وجود داشته و سبب جذب اشعه می‌گردند. اما در این اختراع، با ایجاد شیوه جدید از تابش، فاصله و اندازه، دکتر «پیمان سرحدی» مخترع ایرانی موفق شده است بدون کاهش سرعت دستگاه‌های پول‌شمار و خودپرداز، هم‌زمان با شمارش اسکناس آنها را کاملا ضدعفونی کند و آسیبی نیز به الیاف اسکناس‌ها وارد نشود.

طی چندین سال گذشته پژوهشگران بارها اعلام کردند که یکی از شیوه‌های انتقال ویروس‌ها و میکروب‌ها لمس اسکناس‌ها، سکه‌ها و حتی کارت‌های بانکی آلوده است که این موضوع، با شیوع ویروس کرونا شکل جدی‌تری به خود گرفت و حتی سازمان بهداشت جهانی نیز بارها اعلام کرد یکی از راه‌های سریع انتقال ویروس کرونا استفاده از اسکناس و سکه است، بیش از ۳۴۰ میلیون نفر، فقط در سراسر قاره اروپا برای تبادل‌های مالی از یورو استفاده می‌کنند.

بانک مرکزی اروپا می‌گوید که استفاده از پول نقد، روش غالب در پرداخت‌ها در منطقه پولی یورو است به‌طوری‌که سه چهارم معاملات از این طریق انجام می‌شود.

استفاده از پول نقد همچنان در کشورهای بزرگی مانند آلمان، ایتالیا و اسپانیا بسیار محبوب است. این آمار در سایر نقاط جهان حتی بیشتر هم هست و هنوز خرید نقدی روشی محبوب برای بسیاری از پرداخت‌هاست.

یکی از نقاطی که در بازدیدهای میدانی باعث ایجاد موجی از نگرانی در کارشناسان بهداشتی و درمانی شده، حضور متراکم و تردد فراوان شهروندان در شعب بانک‌ها است. با توجه به این‌که امکان تنظیف پول نقد وجود ندارد، این اسکناس‌ها می‌توانند عامل مهمی برای انتقال آلودگی باشند و این‌که ویروس کرونا روی اسکناس‌ها مدت زیادی باقی می‌ماند.

برخلاف اغلب ضدعفونی کننده‌ها، تشعشع اشعه ماورای بنفش، میکروارگانیسمها را به‌وسیله اثر متقابل شیمیایی غیرفعال نمی‌کند بلکه آنها را به‌وسیله جذب نور توسط خودشان غیرفعال می‌نماید که باعث واکنش فتوشیمیایی می‌شود. اشعه مذکور، مواد مولکولی ضروری برای عامل سلولی را تغییر می‌دهد. چون اشعه UV در دیواره سلول میکروارگانیسمها نفوذ می‌کند، اسیدهای نوکلئیک و دیگر مواد سلولی حیاتی به‌وسیله آن اثر، تحت تأثیر قرار می‌گیرند. در نتیجه، سلولهایی که در معرض این اشعه قرار گرفته‌اند ضدمه دیده و یا نابود می‌شوند. برای از بین بردن میکروارگانیسم‌های کوچک مانند باکتری‌ها و ویروس‌ها مقداری اشعه UV لازم است اما برای از بین بردن و غیرفعال کردن پروتوزآ مانند ژیاردیا و کریپتواسپوریدیوم انرژی UV مورد نیاز، چندین برابر انرژی لازم برای غیرفعال کردن باکتری‌ها و ویروس‌ها  خواهد بود.

در سیستم جدید، که توسط دکتر «پیمان سرحدی» طراحی شده است؛ از یک مدل عایق‌بندی بسیار پیشرفته استفاده می‌شود تا خطرات اشعه را برای انسان به صفر برساند.

«پیمان سرحدی» فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد مدیریت تکنولوژی از دانشگاه علامه طباطبایی و دکتری اقتصاد از دانشگاه تهران است. وی دارنده هفت مدال جهانی اختراعات، جزو ده مخترع برتر جهان از نگاه نشریه «تایمز» آمریکا در سال ۲۰۱۱، رتبه اول کارآفرینی ایران در بخش صنعت، مؤسس چند شرکت دانش‌بنیان، بنیان‌گذار و دبیرکل جایزه بزرگ اختراعات ایران و همچنین مخترع بیش از ۵۰ اختراع را در کارنامه کاری خود دارد.

انتشار: کوروش جم