تنش تازه در روابط ایران و افغانستان؛ بحران جدید در راه است

زنگ خطر بزرگ در مرز ایران و افغانستان: ۴۰۰ کامیون متوقف، اقتصاد فدای دستور مذهبی

قطع ناگهانی فیبر نوری و اعمال محدودیت شدید اینترنت توسط رهبری طالبان، یک بحران جدید و جدی در مرزهای تجاری ایران و افغانستان ایجاد کرده است. این اختلال، که ریشه در دلایل اجتماعی و مذهبی دارد، نه تنها ارتباطات تجاری و پروازها را مختل کرده، بلکه موجب توقف کامل ورود حدود ۴۰۰ کامیون ایرانی در مرز دوغارون شده است.

محمود سیادت، رئیس اتاق مشترک ایران و افغانستان، هشدار داده است که این وضعیت یک زنگ خطر جدی برای سهم ایران در بازار پرظرفیت کشور همسایه است.

هدف مذهبی، ضربه اقتصادی

به گفته سیادت، تصمیم به قطع و محدودیت اینترنت ظاهراً از سوی قندهار و با هدف جلوگیری از «اشاعه فساد» در بستر فضای مجازی گرفته شده است. با این حال، در عمل، این اقدام غیر اقتصادی ضربه مهلکی به:

فعالیت‌های اقتصادی نوپای افغانستان.

روابط تجاری سنتی با ایران.

روابط تجاری دو کشور بر پایه نزدیکی فرهنگی و ظرفیت‌های عظیم افغانستان در بخش‌هایی مانند کشاورزی و معادن استوار است. ایران با توانایی‌های فنی و مهندسی خود می‌تواند نقش کلیدی در توسعه افغانستان ایفا کند و سقف صادرات ۲.۵ میلیارد دلاری فعلی را به راحتی به ۱۰ میلیارد دلار برساند. اما تصمیمات غیرمنطقی و غیر اقتصادی فعلی، این اعتماد چند دهه‌ای را به شدت تهدید می‌کند.

فرصت طلایی ایران در خطر ربوده شدن توسط ازبکستان!
نکته حیاتی که رئیس اتاق مشترک بر آن تأکید دارد، رقابت منطقه‌ای سخت است. افغانستان شدیداً به خدمات فنی و مهندسی ایران برای توسعه تولید داخلی خود نیاز دارد و این یک فرصت طلایی برای صادرات خدمات ماست.

هشدار اصلی: اگر ایران در تأمین نیازهای فنی و تسهیل امور مرزی (در مرزهایی مانند میلک و دوغارون) تعلل کند، افغانستان بدون شک به سمت بازارهای رقیب سوق پیدا خواهد کرد.

ازبکستان اصلی‌ترین رقیب ماست که در حال حاضر روابط تجاری خود را با افغانستان چند برابر کرده است. از دست دادن این بازار به معنی از دست دادن فرصتی برای پیوند اقتصادی پایدار است؛ پیوندی که می‌تواند به طور غیرمستقیم به کاهش مشکلات امنیتی در مرزها نیز کمک کند.