استعلام ثبت برند چگونه است؟ | قوانین ثبت برند در ایران

باید به این نکته توجه داشته باشید که برای جلوگیری از مشکلات بعدی در راه ثبت برند خود ابتدا باید اقدام به استعلام ثبت برند قبل از ثبت نمایید. بدین صورت که باید ببینید در طبقه مورد نظر که همان گروه کالا یا خدمات مورد نظر شما می‌باشد آن برند یا مشابه آن ثبت شده است یا خیر. استعلام برندهای ثبت شده در ایران علی الرغم ساده بودن، تخصصی بوده و به همین راحتی نمی‌باشد چون بسیاری از برندهایی که به هنگام استعلام تصور شده که آزاد می‌باشد در مرحله ثبت اخطار خورده و رد می‌شوند.

علت استعلام برند پیش از ثبت چیست؟

ابتدا باید به این نکته اشاره کنم که اگر شما یک برند تجاری را در یک حوزه‌ی خاص (به طور مثال مواد غذایی) ثبت کنید، نه تنها اشخاص دیگر نمی‌توانند آن نام تجاری را برای خود برگزینند، بلکه امکان مالکیت نام‌های مشابه از نظر فرم و محتوا هم از آن‌ها سلب می‌شود. به عنوان نمونه اگر شخصی برند «ماتیس» را در حوزه‌ی آرایشی و بهداشتی به نام خود ثبت کند، شخص دیگری قادر نخواهد بود که نام‌هایی چون ماتیسا و ماهتیسا را در حوزه‌ی آرایشی و بهداشتی برای برند خود برگزیند.

برعکس این حالت هم صادق است. تصور کنید که شخصی برندی را به نام خود ثبت کرده و شما بدون آگاهی از این برند قصد ثبت نام برند مشابه را برای برند خود دارید. اگر شما پیش شروع مراحل قانونی اقدام به استعلام برند نکنید، بعد از صرف زمان و هزینه‌ی زیاد متوجه خواهید شد که امکان ثبت نام را برای برند خود ندارید و مجبورید مراحل ثبت برند را از ابتدا شروع کنید. پس راه ساده‌تر و عقلانی‌تر این است که پیش از ثبت برند، به طور حرفه‌ای اقدام به استعلام نام تجاری مورد نظر کنید.

استعلام برندهای ثبت شده در ایران

همانطور که در بالا گفته شد برای جلوگیری از این مشکلات ابتدا باید اقدام به استعلام قبل از ثبت نمایید. بدین صورت که باید ببینید در طبقه مورد نظر که همان گروه کالا یا خدمات مورد نظر شما می‌باشد آن برند یا مشابه آن ثبت شده است یا خیر.

استعلام برندهای ثبت شده در ایران علی الرغم ساده بودن، تخصصی بوده و به همین راحتی نمی‌باشد چون بسیاری از برندهایی که به هنگام استعلام تصور شده که آزاد می‌باشد در مرحله ثبت اخطار خورده و رد می‌شوند.

استعلام برند ثبت شده از چند روش قابل انجام است؟

شما برای استعلام برندهای ثبت شده سه راه پیش رو دارید که عبارتند از :

1. می‌توانید به سایت اداره مالکیت صنعتی مراجعه کنید و از این طریق به استعلام برند خود بپردازید. نکته‌ای که باید بدان توجه کنید این است که در این سامانه، برندهای در حال ثبت که هنوز روند ثبت آن‌ها تکمیل نشده در نظر گرفته نمی‌شوند.
2. استعلام علامت تجاری از طریق سامانه مالکیت معنوی. وارد سامانه مالکیت معنوی شوید در منو افقی اصلی سایت روی میز خدمات الکترونیک را کلیک کرده و منتظر نمایش ستون‌ها شوید. صفحه بارگزاری شده تحت عنوان اطلاعات پایه جستجو برای شما نمایش داده می‌شود که در آن فیلدهای زیادی وجود دارد و شما می‌توانید با توجه به برند خود استعلام لازم را از دید خود بگیرید.
3. به عنوان آخرین راه، شما می‌توانید حضوری به اداره ثبت مراجعه کنید. دقت کنید که حجم کارها در این اداره زیاد است و پرونده‌های بسیاری برای بررسی وجود دارد. علاوه بر آن اداره ثبت در ایران شعبه‌ای ندارد و تنها در تهران مستقر است.

برای استعلام برند به چه نکاتی باید توجه داشته باشیم؟

به طور کلی قوانین انتخاب نام تجاری در ایران سختگیرانه است. یعنی قانون در این مورد بگونه‌ای نوشته و اعمال می‌شود که از برندهایی که پیش از این ثبت شده‌اند به خوبی محافظت کند و امکان سوءاستفاده‌ی عمدی و سهوی را از دیگران بگیرد. تشخیص این موضوع که چه نام‌های برای یک برند در یک حوزه‌ی تجاری خاص قابل ثبت هستند برای افراد غیر متخصص دشوار است. استعلام دقیق برند تجاری علاوه بر تخصص لازم در زمینه‌های ثبتی و حقوقی، نیاز به تجربه‌ی کافی در این حوزه دارد. معمولا کارشناسان شرکت‌های تجاری فعال در حوزه‌ی ثبت برند به دلیل تجربه‌ی زیاد توانایی امکان‌سنجی دقیق ثبت نام‌های تجاری را دارند.

استعلام برند جهانی

گاهی ممکن است شما کسب و کاری داشته باشید که در سیکل بین الملل فعالیت کند برای همین برندهای هم که قصد استعلام آن را داشته باشید در سطح بین المللی باشد. به همین خاطر شما نمی‌توانید از طریق وب سایت جستجوی علامت تجاری مالکیت معنوی آن را استعلام بگیرید. مرجع بین المللی علائم تجاری سازمان WIPO است که بخشی را برای استعلام برند جهانی در نظر گرفته است که شما می‌توانید هم این استعلام را به کارشناسان آسان ثبت بسپارید.

قوانین ثبت برند در ایران چیست؟

طبق ماده ۳۲ قوانین ثبت برند، در موارد زیر علامت قابل ثبت نخواهد بود:

• در صورتی که علامت نتواند محصولات و خدمات یک کسب و کار را از بقیه متمایز کند.
• با موازین شرعی یا نظم عمومی و اخلاق حسنه مخالفت داشته باشد.
• منجر به گمراهی مراکز تجاری یا عمومی به خصوص درباره مبدأ جغرافیایی محصولات یا خدمات یا ویژگی‌های آنها شود.
• تقلید یا شباهت علامت با نشان‌های نظامی، پرچم یا دیگر نشان‌های ملی یا استفاده از نام یا نام اختصاری یا حروف ابتدایی یک نام یا نشان رسمی یک کشور، سازمان بین المللی یا شرکت‌های تحت کنوانسیون‌ها، مگر این که مقامات صلاحیت دار کشور یا سازمان مربوط مجوز آن را صادر کرده باشند.
• علامت تجاری شباهت گمراه کننده به یک علامت دیگر داشته باشد یا ترجمه آن باشد.
• اگر علامت تجاری شبیه به علامتی باشد که برای خدمات غیر مشابه ثبت و معروف شده و بین استفاده از علامت و مالک علامت معروف ارتباطی برقرار باشد و منافع آن را به خطر می‌اندازد.
• شبیه به علامتی باشد که پیش از این به نام مالک دیگری به ثبت رسیده باشد یا تاریخ تقاضای ثبت آن حق تقدم برای همان محصولات یا خدمات داشته باشد یا برای محصولات یا خدماتی که از نظر ارتباط و شباهت باعث گمراهی شود.

در ماده ۳۳ قوانین ثبت علامت تجاری این چنین بیان شده که اظهارنامه ثبت‌ علامت تجاری مورد نظر باید به همراه نمونه علامت و فهرست کالاها یا خدماتی که ثبت علامت تجاری برای آنها درخواست شده و براساس طبقه‌ بندی قابل اجرا یا طبقه‌بندی بین‌المللی باشد به اداره مالکیت صنعتی تسلیم می‌شود.

همچنین در ماده ۳۴ قوانین به این موضوع اشاره شده که در زمان ارائه اظهارنامه آن باید دربردارنده ادعای حق تقدم به شرح مذکور در کنوانسیون پاریس به جهت حمایت از مالکیت صنعتی مورد تقاضا باشد که شخصاً فرد تقاضا کننده ثبت علائم یا وکیل او در هر کشوری که در کنوانسیون عضو هستند درخواست شده و بر طبق مفاد درج شده در ماده (۹) قوانین تجارت، این قانون را باید مدنظر داشت.

بر اساس ماده ۴۰، حقوق ثبت علامت، مدت اعتبار و تمدید آن شامل موارد زیر است:

• استفاده فردی به جز مالک از هر علامتی که در ایران به ثبت رسیده باشد، مشروط به موافقت مالک است.
• مالک علامت می‌تواند از فردی که بدون موافقتش از آن استفاده کرده یا از فردی که کاری را انجام داده است که در نهایت تجاوز به حقوق ناشی از ثبت علامت محسوب می‌شود، اقامه دعوی کند.
• حقوق گرفته شده از قوانین ثبت برند، شامل اقدامات مربوط به محصولات یا خدماتی که به وسیله مالک علامت یا با موافقت او وارد کشور و به بازار ارائه می‌شوند، نمی‌شود.
• ثبت برند ده سال اعتبار دارد که این مدت با پرداخت هزینه قابل تمدید است. مهلتی شش ماهه برای صاحبان کسب و کاری که اعتبار آنها تمام شده است تا زمانی که برای تمدید اقدام کنند همراه با پرداخت مبلغ جریمه در نظر گرفته شده است.

مواردی که داشتن و ثبت علامت تجاری الزامی است

به صورت کلی ثبت علائم تجاری، اختیاری است. با این وجود، در مواردی مصالح اجتماعی و سلامت مردم ایجاب می‌کند علائم به ثبت برسند. در این رابطه، ماده 1 قانون ثبت علائم و اختراعات مقرر می‌دارد :

” داشتن علامت تجاری اختیاری است مگر در مواردی که دولت آن را الزامی قرار دهد”.

به موجب ماده ۵ تصویب نامه مورخ سوم اردیبهشت ۱۳۲۸ مواردی که دولت ثبت آن‌ها را اجباری دانسته است به شرح ذیل است :

1- داروهای اختصاصی مورد استعمال طبی یا بیطاری (دامپزشکی )، که با نسخه پزشک یا بدون آن مصرف می‌شود.

2- مواد غذایی که در لفاف و یا ظروف و به اسم مشخصی باشند. مانند کنسرو و مواد غذایی، پنیر، شیر، مربا، ترشی، کره، روغن‌های مختلف، شکلات، آب نبات و غیره .

3- آب‌های معدنی گازدار، شربت‌ها، آب‌های میوه، نوشیدنی‌ها که در تحت اسم و یا ظروف مشخصی به معرض فروش گذاشته می‌شود.

4- لوازم آرایش و وجاهت که برای استعمال مستقیم بر روی بدن انسان به کار می‌رود، مانند صابون، محلول عطریات و ادکلن و پماد و غیره.